Duurzaamheid algemeen | Noorden Duurzaam

Noorden Duurzaam gaat in de politiek

Bewerkt door Peter A.J. Bootsma op 30-4-2018 in Noord-Nederland, Duurzaamheid algemeen

Introtekst:

In de ALV van donderdag 27 april heeft de vereniging Noorden Duurzaam besloten om de ambitie op te schroeven. De nieuwe werkrichting maakt het gemakkelijker om tafels te beginnen en brengt het tafelnetwerk in beeld bij politiek en overheid. Het doel is meer maatschappijbrede transitieprojecten voor duurzaamheid.

Hoofdtekst:

De belangrijkste wijziging is dat lidmaatschap van Noorden Duurzaam niet langer een voorwaarde is voor deelnemen aan een tafel. Ook komt de contributie voortaan direct binnen bij de tafels. Verder gaat de vereniging meer inzetten op het politieke belang van het tafelnetwerk als geheel. Tafels krijgen het hiermee gemakkelijker om leden te werven en projecten te starten.

Tafels bij Noorden Duurzaam zijn vertegenwoordigende netwerken van kennisgemeenschappen, van sectoren of branches en van ketens. Tafels kunnen door onderlinge samenwerking de duurzaamheidstransitie versnellen. Bestaande netwerken van dit profiel, zoals veel beroepsverenigingen en brancheorganisaties, kunnen vermeld worden en kunnen zich aansluiten. Nieuwe tafels kunnen op de website van de vereniging met allerlei apps hun eigen website samenstellen. Tafels doen drie dingen: ze inventarisren en agenderen kwesties, ze initiëren en steunen projecten, en ze meten en publiceren de cijfers daarbij.

De website wordt in de komende weken aangepast. De nieuwe hoofdingang wordt een kaart van Noord-Nederland die laat zien hoe de regio bestuurd wordt en hoe zowel politieke partijen als tafels daar input voor leveren. Het beeld is dat tafels en politieke partijen van gelijk belang zijn: politieke partijen werken samen aan rechtvaardigheid van economie en samenleving, tafels werken samen aan transitie van economie en samenleving. Een preview is hier te vinden.

Noorden Duurzaam is actief in de landelijke thematafel van regionale duurzaamheidsnetwerken. Het Noordelijke model van tafelnetwerken is daar een inspiratiebron voor de ontwikkeling van een nieuw gezamenlijk ICT-platform dat op termijn ook de website van Noorden Duurzaam kan vervangen.

Initiatiefnemers voor nieuwe tafels kunnen bij de vereniging terecht voor een intakegesprek en een workshop. Daarin wordt de werkwijze van tafels doorgenomen en een nieuwe tafel op het punt publicatie gebracht. In de komende periode komen er op deze wijze nieuwe tafels voor circulair ontwerpen, duurzame scholenbouw, duurzaam inkopen, online marketing, levensbeschouwing & duurzaamheid, en gasloos koken.

Noorden Duurzaam werd opgericht in 2013 als experiment met het toen nog prille concept van tafelnetwerken. Sindsdien is er veel geleerd, met vallen en opstaan. 2017 was een turbulent jaar: opheffing dreigde en nog steeds gaat het financieel niet voor de wind. De ALV besloot toch ruimte te maken voor vernieuwing en het bestuur kwam met een uitwerking. Met het fiat van de ALV kan nu een nieuwe fase starten.

Nieuwe richting Noorden Duurzaam

Bewerkt door Peter A.J. Bootsma op 22-11-2017 in Noord-Nederland, Duurzaamheid algemeen

Introtekst:

In de ALV van 21 november 2017 heeft de vereniging Noorden Duurzaam een nieuwe richting gekozen en is het bestuur en de RvT vernieuwd. Het accent gaat verschuiven naar praktische dienstverlening voor de tafels en naar maatschappelijk profileren van tafelnetwerken.

Hoofdtekst:

Sinds de bestuurswisseling van juli had de vereniging niet van zich laten horen. Achter de schermen was weliswaar veel gedaan om te onderzoeken hoe de innovatieve maar noodlijdende vereniging verder moest, maar zowel in het bestuur als in de RvT leidde dat niet tot eenduidigheid. De keuze werd uiteindelijk bij de ALV gelegd: opheffen (wegens geldgebrek, imagoprobleem en visieverschillen) of doorontwikkelen (als dienstencentrum voor tafels en als wegbereider voor de democratische functie van tafelnetwerken).

Na toelichting en discussie over financiën en keuzeopties sprak de ALV zich in grote meerderheid (89%) uit voor voortzetting van de vereniging. Het vertrekpunt hierbij is een uitgebreide conceptvisie. De hoofdlijn hiervan is dat de vereniging zich toelegt op de ondersteuning van tafels en aangesloten netwerken, met diensten die ook vanuit een vrijwilligersorganisatie geboden kunnen worden, zoals websitevermelding, contributieadministratie en penvoerderschap bij projecten. Het gaat om ontzorgen, onderling verbinden en makkelijk maken van krachtenbundeling van netwerken. Daarnaast gaat de vereniging zich, samen met andere regionale netwerken en het rijksprogramma DuurzaamDoor, zich sterk maken voor de maatschappelijke positie en democratische rol van tafelnetwerken in het algemeen. Hierbij worden ook de banden met de wetenschap en de politiek aangehaald.

Na de stemming vond een wisseling van de wacht plaats. Meindert Krijnsen, Michiel Verbeek en Marco Agema hebben hun functies neergelegd en werden door de ALV bedankt voor hun inzet voor de vereniging. Niels Faber werd benoemd als bestuurslid en Jack van der Palen als lid van de RvT. De RvT bestaat nu uit Jan de Boer, Henk Hadders en Jack van der Palen. Het bestuur wordt voorlopig gevormd door Peter Bootsma en Niels Faber. Er is een vacature voor een derde bestuurslid.

Het nieuwe bestuur gaat direct aan de slag om vóór 2018 de eerste veranderingen in het contributiemodel klaar te hebben. Die houden in dat de contributie voortaan hoofdzakelijk bij de tafels terecht komt, waardoor die slagvaardiger worden. Verder komt er een discussienota voor de leden waarin de hoofdlijnen van de conceptvisie praktisch worden, waarmee de aandacht weer gericht kan worden op duurzame ontwikkeling, en waarmee het gesprek over de vereniging weer in de breedte gevoerd kan worden.

Bestuur Noorden Duurzaam

Nieuws uit de vereniging

Bewerkt door Eva Hamming op 28-2-2017 in Noord-Nederland, Duurzaamheid algemeen

Introtekst:

Om te laten zien wat Noorden Duurzaam doet, publiceren we elke maand een aantal hoogtepunten in de vorm van een nieuwsbericht.

Hoofdtekst:

Indicatorenproject
De thematafel Duurzaamheidsindicatoren is bezig met de afronding van het Indicatorenproject. De tafel heeft een prototype gemaakt voor alle tafels, dat gebruikt kan worden voor het invoeren van indicatoren. Deze checklist maakt dit invoeren van indicatoren een stuk makkelijker. De vragen die gesteld worden zijn afgestemd op de ambities van de gebruiker, waardoor de checklist voor iedere tafel een waardevolle toevoeging is. Tafels die dit willen kunnen er al mee aan de slag.

DuurzaamDoor gaat door
Er komt een nieuwe versie van DuurzaamDoor, het kennisprogramma voor sociale innovatie. Eén van de dingen die gaat gebeuren is dat er een overzicht wordt gemaakt van regionale netwerken voor duurzame ontwikkeling en hun aanpak. Noorden Duurzaam juicht dit toe. Zo hoeven we niet steeds opnieuw het wiel uit te vinden en kunnen we van elkaar leren. Er zal een landelijke tafel voor regionale duurzaamheidsnetwerken worden samengesteld. Het werken met tafels, zoals Noorden Duurzaam dat ook doet, wint dus aan populariteit.

Social Impact Day
November vorig jaar vond de Social Impact Day plaats. Noorden Duurzaam was mede-initiatiefnemer voor dit evenement over ondernemen met economische en maatschappelijke meerwaarde. Er was veel belangstelling voor en dus is er door de initiatiefnemers gesproken over een vervolg. Er is daarnaast ook gesproken over een samenwerkingsverband voor sociale ondernemingen, mogelijk in de vorm van een tafel.

Onderzoek herbestemming
Door studenten van de Hanzehogeschool wordt onderzoek gedaan naar de herbestemming van leegstaande boerderijen. Bent u hierin geïnteresseerd dan kunt u met Noorden Duurzaam de contactgegevens van de studenten opvragen.

Duurzame kerken
De Katholieke Kerken van Noord Nederland willen stappen zetten op het gebied van duurzaamheid en hebben hiervoor verbinding gezocht met Noorden Duurzaam. Er is een project in voorbereiding waarbij iemand van Noorden Duurzaam gaat deelnemen in de adviesraad.

Duurzame Inzetbaarheid bij de Luchtmacht
De vliegbasis Leeuwarden wil beleid gaan ontwikkelen om Duurzame Inzetbaarheid meer te stimuleren. Majoor Maj Kivist organiseert hiervoor een interactieve sessie met haar team om zo een meer inhoudelijke kennis te ontwikkelen teneinde beleid te kunnen opstellen en uit te dragen. Leden van de Thematafel Duurzame Inzetbaarheid zijn uitgenodigd om deel te nemen aan deze themabijeenkomst.

Doe mee met nieuwe initiatieven
* Noorden Duurzaam heeft Frank Bucher van Xiriton mogen verwelkomen als lid. Hij houdt zich voor Acroniq bezig met Xiriton-technologie. Xiriton is een duurzaam ecobeton waarin grasvezels verwerkt zijn. Noorden Duurzaam gaat samen met Frank Bucher aan de slag met circulaire economie in de bouw. Wil je hierover mee praten en denken? Dan ben je van harte welkom!

* Marina de Giorgi is een Italiaanse vrouw met een internationaal netwerk op het gebied van corporate social responsibility. Noorden Duurzaam is geïnteresseerd hierin en gaat dus graag de samenwerking met haar aan. Wij komen hiervoor graag in contact met internationaal georiënteerde Noordelijke bedrijven, die samen met Marina en Noorden Duurzaam aan de slag willen met corporate social responsibility.

Interesse? Mail naar info@noordenduurzaam.nl

Tip de redactie
Heb je een tip voor de webredactie over wat er zoal speelt in de vereniging? Laat het ons dan weten! Mail je tip naar webredactie@noordenduurzaam.nl

Twee leden van Noorden Duurzaam op de kandidatenlijst van VPRO’ s Tegenlicht!

Bewerkt door Huib Kroeb op 8-2-2017 in http://uitdagers.op.vpro.nl/, Noord-Nederland, Duurzaamheid algemeen

Introtekst:

VPRO Tegenlicht zoekt opvallende vernieuwers die voor vernieuwing kunnen zorgen in de samenleving. Twee van de kandidaten op de kieslijst van de VPRO zijn ook binnen Noorden Duurzaam actief. Het zijn Hilda Feenstra en Peter van Vliet. Hierna worden ze kort geïntroduceerd.

Hoofdtekst:

Hilda Feenstra is adviseur, trainer en spreker op het gebied van duurzame ontwikkeling. Ze begeleidt organisaties bij het ontwikkelen van hun visie, strategie en route op weg naar een duurzame toekomst.

Deze geboren en getogen Friezin is afgestudeerd communicatiedeskundige met als specialiteiten verandercommunicatie ( communicatie op het gebied van maatschappelijke veranderingen) en sociale marketing ( het inzetten van kennis uit de sociale wetenschappen en marketingtechnieken om mensen te verleiden tot maatschappelijk gewenste gedragsveranderingen.

Ze is verder oprichtster en eigenaar van Local Works , een adviesbureau dat werkt volgens de slogan 'Local' is het nieuwe 'global.' Hilda streeft naar een sterke lokale economie als startpunt voor sociale duurzaamheid. Hierbij wordt de commercie gekoppeld aan welzijnsgroei in de gemeenschap. Ze gelooft sterk in de kracht van bottom-up: verandering door krachtenbundeling van de lokale gemeenschap.

Hilda Feenstra is daarnaast adviseur van The Natural Step ,een organisatie die wereldwijd ondernemingen traint in hun proces naar volledige duurzaamheid.

Voorts is ze teamlid van De Friese Dorpentop , een burgertop waar 1000 Friezen met elkaar in gesprek zijn over de toekomst van het Friese platteland.

Tot slot is ze adviseur bij The PROBE Network, een organisatie die zichzelf omschrijft als een ‘worldwide alliance of people and organisations who share a commitment to the promotion and support of Business Excellence’.

Binnen Noorden Duurzaam is Hilda betrokken bij ThemaTafel Wijk- en dorpseconomie. Deze Tafel houdt zich bezig het ontwikkelen en uitwisselen van kennis, concepten en pilots om de lokale samenleving op een duurzame manier economisch en sociaal sterk en veerkrachtig te maken.

Ze heeft onlangs haar boek "Duurzaam zijn moet je durven" (Uitgever: Booklight, november 2016. ISBN : 9789491472985 ) gepubliceerd. Doel van dit boek is om de lezer te leren bewuste, proactieve en effectieve keuzes te maken, waarmee deze vanuit persoonlijk leiderschap bijdraagt aan een betere, duurzame wereld. Ze verdedigt in dit boek haar adagium If it is to be, it is up to me !

Peter van Vliet is ook een ware duizendpoot op duurzaamheidsterrein. Peter is onder meer eigenaar van de iNSnet -Foundation , hoofdredacteur van Duurzaamnieuws.nl en bestuurslid van Coöperatie Duurzame Regio Haren UA, mede- oprichter, bestuurslid van Repair Cafe. Dit is een gratis toegankelijke club die bijeenkomsten organiseert waar goederen worden gerepareerd die anders op de vuilnisbelt terecht komen. Doel hiervan is om de bestaande reparatiekennis te behouden en te verspreiden om zodoende de sociale cohesie te bevorderen. Dit gebeurt door buurtgenoten met heel verschillende achtergronden en drijfveren met elkaar in contact te brengen.

Daarnaast is hij mede- initiator van Battle for Transition ( een nationaal platform om alle initiatieven op gebied van duurzaamheid te bundelen) en stichter / hoofdredacteur van Tranzitioner.com ( onderdeel van de iNSnet Foundation gericht op het bevorderen van de transitie via uitgebreide, betrouwbare informatie).

Binnen Noorden Duurzaam in Peter lid van twee tafels, te weten:

-de Transitietafel Aquaponics Noord- Nederland, die zich bezighoudt met het delen, ontwikkelen en toepassen van kennis over aquaponics en het bevorderen van de toepassing van deze kennis. Aquaponics is een moderne, ?exibele en schaalbare methode om duurzaam voedsel te produceren, zowel in de stad als op het land.

- de TT Stadslandbouw Noord-Nederland. Deze transitietafel houdt zich bezig met het ontwikkelen, ontsluiten en toepassen van de kennis over stadslandbouw in Noord-Nederland.

Peter omschrijft zijn missie op het gebied van het oplossen van duurzaamheids- vraagstukken als volgt: ‘Het willen overtuigen en helpen van mensen om blijvende waarde toe te voegen met de dingen die ze doen. Voor zichzelf, voor hun omgeving en voor de samenleving. Dat creëert wederkerigheid: als je waarde bijdraagt, krijg je waardering terug. Zo leg je een sterke basis voor geluk, welzijn en stabiliteit en help je om de wereld eerlijker, veiliger en dus duurzamer te maken. Om dat goed te kunnen doen hebben mensen betrouwbare informatie nodig over wat duurzaamheid helpt en wat haar tegenhoudt. Die informatie bieden we aan op Duurzaamnieuws.nl, waarbij we duidelijk zijn in wat we wel en niet duurzaam vinden, en waarom. Dat doen we niet om te winnen; dat doen we om te blijven."

Heb je zin om op een van hen of beide te stemmen, doe dit dan voor 1 maart a.s. via http://uitdagers.op.vpro.nl/

De VPRO zal de meest bijzondere kandidaten via hun sociale mediakanalen extra gaan promoten.

De verkiezingsavond is op woensdag 15 maart a.s.in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam. De VPRO zal dan alle Uitdagers & Aanpakkers uitnodigen voor de landelijke Tegenlicht Meet Up. De favorieten krijgen daar de mogelijkheid hun ideeën aan het publiek te presenteren.

Nieuws uit de vereniging

Bewerkt door Eva Hamming op 3-2-2017 in Noord-Nederland, Duurzaamheid algemeen, Duurzaam

Introtekst:

Het nieuws uit de vereniging staat dit keer in het teken van de Algemene Ledenvergadering, die 26 januari jl. plaatsvond.

Hoofdtekst:

Bestuurswisseling
Secretaris Jannes Schoemaker heeft aangegeven dat hij wil aftreden als er een opvolger is gevonden. Het bestuur heeft die opvolger gevonden in de persoon van Maud Diemer. Het bestuur ziet in Maud een waardevolle kandidaat, gezien haar uitgebreide ervaring en haar grote netwerk in het sociaal-maatschappelijke deel van het werkveld van Noorden Duurzaam. De Raad van Toezicht ondersteunt die opvatting en heeft ingestemd met het voorstel van het bestuur om Maud Diemer aan de ALV voor te dragen als bestuurslid. Tijdens de ALV is deze voordracht goedgekeurd.

Jaarverslag 2016
Het jaarverslag van 2016 is besproken en goedgekeurd.
Belangrijke pluspunten in de resultaten van 2016 zijn de verbetering van de financiële positie van de vereniging en de verdere groei van het aantal leden. Verder namen de tafelactiviteiten toe en is de financiële administratie nieuw opgezet en van ICT-ondersteuning voorzien.
In vergelijking met de voornemens in het Jaarplan 2016 is er onvoldoende aandacht besteed aan communicatie, zowel in- als extern, en te weinig stappen gezet in het versterken van de uitvoeringsorganisatie.
Als de vereniging de balans opmaakt over 2016 moet de conclusie zijn dat Noorden Duurzaam haar waarde en potentie heeft bewezen, maar dat de continuïteit nog niet is gewaarborgd.

Contributiestelsel
De contributieverhoging van 2% wordt met algemene stemmen vastgesteld.
Er zal onderzocht worden of het stelsel aangepast kan worden. De vereniging heeft nu een opslagstelsel: je betaalt contributie voor Noorden Duurzaam en een opslag voor je tafel. Veel leden hebben echter meer binding met hun tafel dan met de vereniging en vinden dit niet logisch. Het alternatief is een afdrachtstelsel: je betaalt contributie voor je tafel en de tafel draagt een percentage af aan de vereniging. Het bestuur gaat dit onderzoeken en komt in de volgende ALV met een concreet voorstel.

ANBI
De vereniging wil de ANBI-status aanvragen. Hier zijn nog enkele aanpassingen voor nodig. Een wijziging in het huishoudelijk reglement voorzier hierin. Het voorstel tot wijziging werd met algemene stemmen aangenomen, waardoor de ANBI-aanvraag op de bus kan. Als de aanvraag is toegewezen kunnen leden hun contributie en eventuele giften aan de vereniging (onder voorwaarden) aftrekken voor belasting.

Jaarplan 2017
Het jaarplan van 2017 is in de ALV besproken en goedgekeurd. Enkele onderdelen hiervan lichten we hieronder nader toe.

Missie
De vereniging wil zich meer concentreren op de ondersteuning van tafels en projecten, in een rol als gezamenlijk dienstencentrum en als pleitbezorger voor nieuwe infrastructuur. “De missie van de vereniging Noorden Duurzaam is om in de noordelijke regio een gedeelde faciliteit te zijn van transitietafels en hun leden, die hen in staat stelt duurzame ontwikkeling te versnellen door gezamenlijke, samenlevingsbrede projecten.” De aanwezige leden zien de missie graag makkelijker en korter verwoord, hier gaat de vereniging nog mee aan de slag.

Leden
Noorden Duurzaam wil een grote vereniging worden en daarbij is zowel ledenwerving als ledenbinding van belang. Er komt dit jaar een nieuwe folder en de website wordt wervender en krijgt een verbijzondering naar doelgroepen. De optie van aspirant-lidmaatschap krijgt meer aandacht en we onderzocht wordt hoe het verenigingslidmaatschap en het tafellidmaatschap eenvoudiger gecombineerd kunnen worden. In de contacten met bedrijven wordt actiever gezocht naar mogelijke transitieprojecten en verbindingen met tafels.

Tafels
De vereniging telt inmiddels ruim 25 actieve tafels. Deze tafels dragen bij aan veel nieuwe contacten en initiatieven en projecten. Ook marktbrede projecten in samenwerking tussen tafels zijn in opkomst. Juist deze categorie van grotere samenwerkingsprojecten is van groot belang omdat ze transitie (verder) versnellen, en bovendien de groei van de vereniging bevorderen. Om meer en grotere samenwerkingsprojecten mogelijk te maken wordt ingezet op projectverwerving, doorontwikkeling van tafelfaciliteiten, versterken van tafelbegeleiding, uitbreiding van tafels en deelnemers en samenwerking tussen tafels.

Samenwerkingsverbanden
In 2016 zijn onder andere de Friese Milieufederatie en de Groninger Energiekoepel als tafel lid geworden van Noorden Duurzaam en de wens is om met meer netwerken een dergelijke verbinding aan te gaan. In 2017 worden daarom contacten gelegd met ondernemersnetwerken, netwerken van professionals, themanetwerken en gebiedsorganisaties om de mogelijkheden van samenwerking te verkennen en waar zinvol om te zetten in lidmaatschap als tafel.

Communicatie
Gedurende 2016 is op basis van het vorige jaarplan en een grondige verkenning door de werkgroep Communicatie een nieuw samenvattend communicatieplan tot stand gekomen. Dit plan signaleert dat er een verschil bestaat tussen de identiteit van de vereniging en het imago. Een verandering hierin begint intern. Extern wil Noorden Duurzaam meer zichtbaar zijn. In 2017 wordt de voorkant van de website vernieuwd en wordt de nieuwsbrief doorontwikkeld. Ook wordt de powerpoint voor introductie van de vereniging geschikt gemaakt voor breder gebruik door de actieve kern.

ICT
ICT is een onmisbare ondersteunende functie van de vereniging. Het streven is om, zodra dat kan, de volledige ICT en het beheer daarvan te upgraden. In 2017 onderzoeken we met specialisten uit Noordelijke kennisinstellingen en ICT-bedrijven de architectuuropties voor de ICT van de vereniging. In het verlengde daarvan kijken
we naar mogelijkheden om stapsgewijs deelfuncties te vervangen.

Volgende ALV
De volgende ALV zal zijn op dinsdag 13 juni 2017 om 17:00 op een nog te bepalen locatie in Friesland.

Noorden Duurzaam gaat op zoek naar betere indicatoren

Bewerkt door Eva Hamming op 9-1-2017 in Groningen, Duurzaamheid algemeen, Duurzaam

Introtekst:

Een van de kernactiviteiten van tafels bij Noorden Duurzaam is het ontwikkelen en bijhouden van indicatoren. Het kunnen beschikken over cijfers is voor tafels belangrijk omdat het ze hiermee een professionele bijdrage kunnen leveren aan het lokale of regionale debat over duurzaamheid. Cijfers helpen ook om de eigen achterban in actie te krijgen. Noorden Duurzaam voert, in opdracht van Duurzaam Door, een verkenning uit naar betere indicatoren.

Hoofdtekst:

Het rijksprogramma DuurzaamDoor wil verkennen of het mogelijk is om te komen tot duurzaamheidsindicatoren van (regionale) netwerken. Dit om de netwerken, en daarmee de professionalisering en positionering van deze netwerken, te kunnen vergelijken op het gebied van het verduurzamen van de Nederlandse samenleving.

Verkenning
Noorden Duurzaam zal deze verkenning uitvoeren. De vraagstelling hierbij is: Hoe kunnen tafels profiteren van het werken met duurzaamheidsindicatoren, hoe krijgen deze indicatoren impact en hoe houden we het betaalbaar? Dit project maakt hier een checklist voor. Hiermee kunnen de tafels hun indicatoren verbeteren en daarmee hun positie in het regionale of lokale debat versterken.

Infrastructuur
DuurzaamDoor heeft in de afgelopen jaren de infrastructuur voor duurzame ontwikkeling gevormd en versterkt. Noorden Duurzaam is in diverse projecten betrokken bij DuurzaamDoor.

https://www.duurzaamdoor.nl/

Met Lange Tanden beginnen

Bewerkt door Huib Kroeb op 9-1-2017 in Nederland, Duurzaamheid algemeen

Introtekst:

Prof. Jan Donker ( Duurzaam Ondernemen, Raboud Universiteit Nijmegen )laat zijn licht schijnen over de vraag of duurzaamheid inmiddels mainstream is geworden.

Hoofdtekst:

'Tussen half december en half januari gebeurt er maatschappelijk of politiek of anderszins toch eigenlijk niks, dus niets is dan beter om een beetje bij een haardvuur te mijmeren, terug te kijken op de dingen en de gebeurtenissen, graag met een glas wijn bij de hand, plannetjes maken voor het volgende jaar en alles bij elkaar vooral gezellig, met elkaar, familie, vrienden, ingebed in een milde zweem van tevredenheid, melancholie en mooi verlicht door van dat mooie gele kaarslicht, ach u heeft het plaatje wel.

Dus niet. Hoe ik ook mijn best deed met toastjes en gezelligheid, eten en drankjes, verschillend samengestelde gezelschappen op verschillende locaties ... het mocht allemaal niet baten. Het was niet ongezellig hoor en we hebben het ons goed laten smaken, maar het werd toch niet meer als vanouds. Geen echte ontspanning, echt even helemaal los. Meer even een pas op de plaats, een nachtje rustig slapen, maar dan toch de volgende dag weer tijdig op en recht overeind om scherp te kijken wat er nu weer was gebeurd of zou kunnen gebeuren. Een 24/7 insteek die het afschakelen van techno-connecties waar ik zo op had gehoopt niet mogelijk maken. “Stom”, zult u misschien zeggen. “Bekijk het toch. Jouw invloed doet er niet toe”. Zoiets. En ja, u heeft een beetje gelijk. Maar toch, maar toch. Het echte afschakelen wilde ondanks al deze min of meer terechte opmerkingen en overwegingen maar niet lukken.
Sommige mensen menen dat 2016 het jaar van de grote omschakeling – het zogeheten Tipping-Point– is. Ze bedoelen dat dan impliciet positief. Na ruim vijfentwintig jaar praten, duwen, wegdoen, trekken, politiseren, verketteren, bejubelen en klussen aan duurzaamheid zou het dan eindelijk zover zijn: duurzaamheid wordt mainstream. Wordt gewoon onderdeel van het gewone, het alledaagse. We hebben het bereikt en zoals dat dan zo mooi heet, de rest is ‘history’. Is dat gelukt?

In alle oprechte eerlijkheid: ik geloof er geen snars van. Het afgelopen jaar heeft vooral een jaar van paradoxen, van nationale claustrofobie, van eigen volk eerst, van brul-apende mensen met macht laten zien die kennelijk absolutisme verkiezen boven effectieve democratie. Nee, maakt u zich maar niet te sappel: ik zie ook wel hoe ons democratische systeem aan vervanging toe is, maar dan wel door een ander democratisch systeem. En nee, ik heb ook geen toverdoos waar een-twee-drie hupsakee een klaar om te gebruiken nieuw systeem uit komt rollen. Was het maar waar. We zullen daar nog wel even aan moeten klussen, maar ik ben er vast van overtuigd dat daar dan een waardig en waardevol alternatief uit komt.

Maar niet alleen dat zit me dwars. Ik zie eigenlijk dat het hele institutionele bouwwerk rond politiek en zorg, milieu en economie of werk en vrije tijd (om maar een paar van de ‘grote’ thema’s te noemen), zoals dat door onze ouders na WO II met zorg in elkaar gezet en uitgerold is, aan het eind van zijn dagen komt. En niet alleen in Nederland, maar eigenlijk – en hoe pompeus het ook mag klinken – op wereldschaal.

Dus nuancering maakt plaats voor politieke brulapen op machtige stoelen, te verdedigen bescherming voor onzichtbaar terrorisme, de zaken als landen en volken samen oppakken maakt plaats voor een ‘eigen volk eerst’ mentaliteit; massaal vluchten mensen onder de meest dramatische omstandigheden weg, niet alleen vanwege hongersnood of droogte, maar ook omdat de ecologische omstandigheden een toekomst, hoe kaal en karig ook, niet mogelijk maken. En zonder wat dan ook goed te praten is het niet verwonderlijk dat mensen geen oplossing meer zien en door het lint gaan, vrachtauto’s inzetten als moordwapens of gewoon maar wat op een menigte in een stadion inschieten. En ik maar denken: “You ain’t seen nothing yet”.
Dus in retrospectief: het jaar 2016 was het jaar van het tipping-point. Niet omdat er een omslag heeft plaatsgevonden rond duurzaamheid, maar omdat we keer op keer, week in week uit, de kwetsbaarheid van onze kostbare samenleving(en) hebben mogen zien, verbonden met elkaar, hier en ver weg, wat nu gewoon om de hoek is geworden. Een samenleving waarin de contrasten zo groot zijn geworden dat mensen het domweg niet langer pikken en met geweld in opstand komen. En daar moeten we wat mee, u en ik.

Maar als ik heel eerlijk ben: ik weet niet zo goed hoe dat zou moeten. Waar moeten we dan beginnen en hoe pakken we dat aan? Weet u het? Dus als 2016 ons iets heeft geleerd is dat we met hart en ziel moeten inzetten op sociale en institutionele innovatie. Een grote maatschappelijk verbouwing. En maar gewoon ergens beginnen en zien hoe het gaat. Maar lastig vind ik dat wel. Dus zoals elk jaar wens ik u het allerbeste, maar er is nog wel een gemeenschappelijke klus bijgekomen: de Grote Maatschappelijke Verbouwing. Aan de bak dus, maar wel met de beste wensen'.

Jan Jonker.

http://www.duurzaamnieuws.nl/met-lange-tanden-beginnen/

Nu te reserveren: de duurzame vergaderruimte van de toekomst

Bewerkt door Désirée Boerema op 14-12-2016 in Noord-Nederland, Duurzaamheid algemeen, Duurzaam

Introtekst:

Een robuuste vergadertafel met een blad waarvan de toplaag is gemaakt van gras. Dit meubelstuk trekt als eerste je aandacht wanneer je de ‘duurzaamheidskamer’ binnengaat, volgens het kaartje bij de deur ‘de eerste energieneutrale overlegruimte van de gemeente Groningen’. Deze duurzame kamer in onze locatie aan het Zuiderdiep werd maandag 31 oktober officieel geopend, in aanwezigheid van opdrachtgevers gemeentesecretaris Peter Teesink en hoofd facilitaire zaken Magda Mooibroek en collega’s van o.a. Huisvesting en de Gresco.

Hoofdtekst:

“Maak een duurzame vergaderzaal waarin de winnende ideeën van de Gresco-prijsvraag een plek krijgen. Dat was onze opdracht”, vertelt adviseur huisvesting Ronald Toth bij de opening. “Maar wat is duurzaam? De gemeente Groningen is op dit gebied al heel erg duurzaam. Onze meubels bijvoorbeeld zijn al cradle-to-cradle: alle gebruikte materialen kunnen nadat de meubels zijn afgeschreven opnieuw gebruikt worden. We zijn al goed bezig maar we laten het te weinig zien.”

CO2-neutraal
“We hebben daarom besloten om er niet alleen een duurzame kamer van te maken”, zegt Ronald. “De kamer is ook CO2-neutraal. Bij het inrichten van de kamer zijn we wel iets ‘over the top’ gegaan, maar dat mocht ook. Uiteindelijk moeten dit soort aansprekende initiatieven eraan bijdragen dat we onze doelstelling halen om als gemeente in 2035 energieneutraal te zijn.”

Visnetten uit de oceaan
Wat maakt de kamer zo duurzaam en CO2-neutraal? De vergadertafel heeft een toplaag van bermgras die is behandeld met duurzame lak gemaakt van aardappelzetmeel. Het onderstel van de tafel is niet geverfd maar gelakt en de vloertegels waar de tafel op staat zijn gemaakt van visnetten die uit de oceaan zijn gehaald. De vloertegels zijn niet verlijmd, maar met behulp van plakkertjes bevestigd aan de vloer. Boven de tafel hangen stijlvolle en energiezuinige ledlampen die met behulp van een regelaar feller of zachter gezet kunnen worden. “De lampen zijn aan te passen op de stijl van het overleg”, zegt Saskia Zwiers, campagnecoördinator Groningen geeft energie. “Ze kunnen behalve een hard wit licht ook een gelig licht verspreiden.”

Gerecyclede verf
Het grote beeldscherm in de kamer is uiteraard ook ‘een led’ en aan de muur daartegenover moeten plantjes en een wandtegel met mossen bijdragen aan de CO2-reductie. Een zonnepaneel in de vensterbank dat de geproduceerde energie kan opslaan gaat hetzelfde doen. Voor de wanden van de kamer is gerecyclede verf gebruikt. Informatiepanelen over de duurzaamheidskamer, de Gresco en onze energiedoelstelling voor 2035 maken de kamer af.

Energiereductie van 70 procent
“Op dit moment hebben we een berekende energiereductie van 70 procent ten opzichte van de oude situatie. Dat komt puur door het gebruik van ledverlichting in plaats van halogeen en doordat we voor het meest energiezuinige presentatiescherm hebben gekozen”, licht Ronald verder toe. “De vergadertafel is elektrisch verstelbaar van zit- naar stahoogte. We hebben gekozen voor een elektrisch verstelbare tafel omdat dit ten opzichte van een pneumatisch verstelbare tafel uiteindelijk toch duurzamer is.”

Hometrainers
“Mooi dat het voor elkaar is”, zegt Peter Teesink. “Zo wordt het tastbaar. Het liefst zou ik zien dat we in nog een gebouw zo’n kamer inrichten. En de hometrainers zie ik ook graag geplaatst worden”, aldus Peter, waarmee hij doelt op een van de andere ingezonden winnende plannen bij een prijsvraag van Gresco eerder dit jaar. “Die komen op termijn ook hier in het gebouw te staan, maar dan in o.a. de ontmoetingsgedeeltes”, geeft Ronald aan. “Dan kun je tijdens het overleg met je collega energie opwekken.”

Kamer 16
De duurzaamheidskamer is de vergaderruimte van de toekomst die je nu al kunt gebruiken. De makers hebben over alles nagedacht om de kamer zo duurzaam mogelijk en CO2-neutraal te maken. De gebruikte materialen en technische snufjes kunnen ook in andere gemeentelijke gebouwen toegepast worden. Wil je de duurzaamheidskamer met eigen ogen zien? Reserveer ‘m dan eens voor je overleg: kamer 16 op de begane grond, locatie Zuiderdiep. Op het krijtbord in de presentatiewand kun je je duurzame tips kwijt.

Tekst: Jan Smale (Gemeente Groningen)
Foto: Cor van der Veen

Geen Nederlandse podiumplaats voor duurzaamheid.

Bewerkt door Huib Kroeb op 4-11-2016 in www.nos.nl, Nederland, Duurzaamheid algemeen, Urgentie

Introtekst:

Er wordt in Nederland veel gesproken over duurzaamheid. Er wordt ook veel over dit thema in Nederland georganiseerd. Maar hoe goed staat Nederland er internationaal voor op het gebied van de duurzaamheid ? Valt een beetje tegen, zo blijkt uit dit bericht.

Hoofdtekst:

Nederland doet het op tal van vlakken redelijk, maar is geen topper op het gebied van duurzaamheid. Geen podiumplaats maar een plekje in de middenmoot in de ranglijst van de 28 EU-landen, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek.

Als het gaat om economische groei, rechtsstaat en instituties doet Nederland het goed. Maar op het gebied van klimaatbescherming, hernieuwbare energie, en economische en sociale ongelijkheid loopt Nederland soms ver achter.

Vorig jaar september stelden de Verenigde Naties zeventien duurzame ontwikkelingsdoelstellingen vast (SDG's). Ze zijn de belangrijkste beleidsthema's voor de komende vijftien jaar. Het CBS heeft een eerste meting gedaan om te zien hoe ver Nederland is in vergelijking met de andere EU-landen. Dat levert allerlei ranglijstjes op.
Welvaart en milieu
Nederland is welvarend en rijk en er is weinig corruptie. Wel stoot Nederland nog relatief veel broeikasgassen uit per inwoner en dat leidt tot een slechte notering (25ste plaats). Duurzame energie, zoals wind en zon, is goed voor 5,9 procent van de energieconsumptie. Daarmee staan we op plek 26.

En hoewel we steeds ouder worden en de AOW-leeftijd verder wordt verhoogd is de gezonde levensverwachting van Nederlandse vrouwen laag. Van de 28 EU-landen levert dat een twintigste plaats op. De gezonde levensverwachting van Nederlandse mannen is wat beter en is goed voor een twaalfde plaats op een van de ranglijsten.

Nederland doet het in vergelijking met andere Europese landen wel goed op sommige terreinen van gezondheidszorg en onderwijs.Steeds meer Nederlanders leren langer en blijven zich voortdurend bijscholen en dat levert een vierde plek op.

NOS, Economieredactie, 4-11-2016

http://nos.nl/artikel/2141307-geen-nederlandse-podiumplaats-voor-duurzaamheid.ht...

Ontwikkelproject voor duurzaamheidsindicatoren gestart

Bewerkt door Peter A.J. Bootsma op 10-10-2016 in Newsletter issue Oktober 2016, Nederland, Duurzaamheid algemeen, Transitieprojecten

Introtekst:

De thematafel Duurzaamheidsindicatoren start een project waarmee het voor alle tafels eenvoudiger wordt om indicatoren te kiezen en te meten. Het project levert een nieuwe checklist op, een collectie van voorbeelden, en een nieuw netwerk voor specialisten in duurzaamheidsmeetkunde. Het rijksprogramma Duurzaam Door geeft steun.

Hoofdtekst:

In de kerngroep van de thematafel zitten Niels Faber, Henk Hadders, Han-Paul van Westing en Peter Bootsma. Daarmee heeft de tafel aansluiting bij internationale ontwikkelingen rond ‘sustainability metrics’, bij wijkinitiatieven in de stad Groningen, en bij de ontwikkeling van faciliteiten voor tafels.

Duurzaamheidsindicatoren zijn volgens Faber graadmeters: “Bijvoorbeeld het aantal zonnepanelen in de wijk, de score van een kledingmerk bij Rank-a-Brand, of de jaaromzet in biologische voeding. Dat soort cijfers geeft proportiegevoel, dan snap je hoeveel er nog gedaan moet worden en dat helpt om draagvlak te vinden. Duurzaamheidsindicatoren zijn dus belangrijke hulpmiddelen bij duurzame ontwikkeling, ze zetten mensen in beweging.” Tafels bij Noorden Duurzaam gebruiken indicatoren op twee manieren: om aan te geven hoe dringend een duurzaamheidskwestie is, en om het effect te bepalen van projecten waarmee die kwesties worden aangepakt.

Wereldwijd zijn duizenden verschillende duurzaamheidsindicatoren in gebruik. Faber: “Standaardisatie daarin is hard nodig maar zover is het nog niet. Het is namelijk lastig om duurzaamheid voor mens en milieu te meten of in een getal te vangen. Lastiger in elk geval dan de economische kant. Het is dus een vakgebied in ontwikkeling.”

De thematafel Duurzaamheidsindicatoren wil het voor de andere tafels bij Noorden Duurzaam gemakkelijker maken om indicatoren te kiezen en te meten. Voor dat doel wordt een checklist gemaakt. Bootsma: “De tafels krijgen op de website van Noorden Duurzaam die checklist in beeld zodra ze een indicator toevoegen. De checklist stelt basisvragen, bijvoorbeeld hoe de indicator heet en en wat zijn webadres is, maar ook hoe hij gemeten wordt, wie dat doet, wat dat kost en wie dat betaalt. Zo komt er structuur in en wordt het praktisch.” De bedoeling van de thematafels is om zo een collectie op te bouwen waar alle tafels inspiratie uit kunnen putten.

Het rijksprogramma Duurzaam Door, uitgevoerd door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RvO), wil de kennis die zo ontstaat toegankelijk maken voor alle regionale duurzaamheidsnetwerken in Nederland. Er wordt behalve de checklist en de voorbeeldcollectie daarom ook een netwerk gestart voor de doorontwikkeling van de checklist en voor het verder aanvullen van de collectie. Daarin kunnen ook andere netwerken deelnemen. De thematafel hoopt hiermee ook de standaardisatie van indicatoren verder te helpen.

Goede duurzaamheidsindicatoren gebruiken de notie van ‘duurzaamheidscontext’, zegt Hadders, “Dat houdt in dat de duurzaamheidprestatie van organisaties worden geplaatst in de context van begrenzingen, limieten. Dat moet want de wereld loopt tegen grenzen aan. Zo moeten duurzaamheidsprestaties ook afgezet worden tegen de vraag naar natuurlijke en social hulpbronnen, want die moeten wel eerlijk verdeeld worden. Limieten en verdeling dus, en dat bovendien op alle niveau's: sectoraal, lokaal, regionaal en globaal. Niet eenvoudig om dat allemaal te verwerken in duurzaamheidsindicatoren, maar het mooie is dat er consensus groeit over dit concept van ‘sustainablity context’, zoals het Global Reporting Initiative het sinds 2002 noemt.”

Van Westing richt zich vooral op wijkinitiatieven in de stad Groningen, vanuit de Stichting Groningen 3P0. “Eigenlijk zou er een klok om de grote markt moeten staan die aftelt hoeveel tijd we nog hebben om energieneutraal te worden. Of in de wijk een bord dat aangeeft hoe goed het gaat met de PV-projecten of de autodeelacties. Maar hoe komt je aan die cijfers. En vooral: hoe doen we dat op een slimme manier zodat straks alle wijken het kunnen overnemen.” Cijfers zijn niet het eerste waar je aan denkt als je met duurzame acties aan de slag wilt, zegt Van Westing, “maar als je dat huiswerk goed doet kom je een stuk verder”.

De thematafel Duurzaamheidsindicatoren wil in de komende periode de spreekbuis worden van alle specialisten in duurzaamheidsindicatoren in de regio. Belangstellenden zijn uitgenodigd om contact op te nemen, aan te sluiten en mee te beslissen over de richting die de tafel kiest.